Kamulaştırma

Son zamanlarda sık sık konu edilen kamulaştırma meselesi, iyice merak edilen bir konu haline gelmiştir. Kentsel dönüşümün hızla artış gösterip, yaygınlaşmaya başlamasıyla  kamulaştırma nedir sorusu akıllarda merak uyandırmaktadır. Kamulaştırma kişiye ait olan taşınmaz malların kamu yararı için belli bir projeye göre uygulanmasıdır. Buna aynı zamanda  istimlak da denir. Belli bir projeden maksat yol, okul, hastane, sağlık kurumları, köprü gibi kamunun ortak kullanım hakkına sahip olacağı projelerdir. Özel mülkiyete sahip olan kişinin rızası ile mülk ondan çıkar ve kamu malı olarak işlem görür. Ve böylelikle kamu idaresi kişiye ait olan taşınmaz malın  kamulaştırmak üzere hak sahibi olur.

Kamulaştırma Süreci Nasıl İşler?

Kamulaştırmayı yapacak olan kamu idaresinin öncelikle alması gerektiği bir karar vardır. Bu karar kamu yararıdır. Kamu idaresi, kamu yararı kararını aldıktan sonra bu onay mercilerine sunulur. Onay merciler, kamulaştırma işlemi için onay verirler. Bu onayla beraber de kamulaştırma süreci başlamış olur. Bu süreç içerisinde kamu idaresinin yapması gereken plan, taşınmayan malların sınır çerçevesini, yüz ölçümünü ve cinsini gösteren alanlardır. Bu alanların sahiplerinin kim olduğu, adres bilgileri, tapuları ve vergi kayıtları araştırılır.

Kamulaştırılacak Malın Fiyatını Kim Belirler?

Kamu yararına sunulmak için araştırılan taşınmaz malın kıymetini, takdir komisyonu olarak görevlendirilen komisyon belirlemek için çalışma yapar. Malın bedeli belirlendikten sonra, bu fiyat üzerinden uzlaşma komisyonuyla pazarlık  başlar. Pazarlık görüşmelerinden sonra iki tarafta ortak  bir anlaşmaya varırsa, anlaşma tutanağı hazırlanır ve bu tutanak taraflarca imzalanır. Tutanak tanzim edildikten sonra taraflar da tapu için bir araya gelir ve en fazla 45 gün içerisinde tutanakta belirtilen taşınmaz mal bedeli malik olan kişiye ödenir.

Kamulaştırma Şartları Nelerdir?

Bütün bu anlatılan kamulaştırma işleminin yerine gelebilmesi için bir takım şartlar vardır. Bu şartlar bulunmadığı takdir de usulüne uygun bir kamulaştırma işlemi oluşmaz. Bunların en başında gelen şart, kamulaştırmanın şeklinin yasalardaki esaslara göre belirlenmesidir. Ayrıca kamulaştırma işleminin konusu özel mülkiyete konu olan taşınmaz maldır. Kamulaştırmanın sadece yetkili idare tarafından yapılması gerekirken, kamulaştırmayı zorunlu kılan bir kamu yararını içinde bulundurması gerekir. Bu kamu yararına uygunluk, Kamulaştırma Kanununun 5. maddesinde belirtilen kamu idareleri ve kurumları tarafından verilir. Başka bir kurumun bu kararı vermeye hakkı yoktur.  Tüm bunlardan sonra belirtilmesi gereken şart, taşınmaz malın bedelinin peşin olarak malik olan kişiye ödenmesi gerektiğidir.